HOME

een terug

‘Naar knipsel

en bron

BRON Delpher: Friesche Koerier 1964-02-22              Volledig in MAP

Mensen en insekten

Bezinning over insectenbestrijding

Volledige tekst in MAP en onderstaande knipsels

Dode lente

Het onderwerp waarmee onze medewerker Kranteveer zich in onderstaand artikel bezighoudt wordt op zeer uitvoerige wijze behandeld in het boek „Dode lente". Schrijfster daarvan is Rachel Carson. Zij is een Amerikaanse biologe die zich een wereldnaam heeft verworven met het prachtige boek „De wereldzee”. De oorspronkelijke editie van  Rachel Carsons nieuwe boek heeft al onmiddellijk na verschijning opzien gebaard en opschudding verwekt. Want de feiten die de schrijfster daarin meedeelt en de verwachtingen voor de toekomst die ze erin openbaart zijn werkelijk alarmerend. De grootste risico's bestaan er vooralsnog in de Verenigde Staten waar de chemische insektenbestrijding een haast onvoorstelbare en ongelooflijke omvang heeft aangenomen.

Dit betekent overigens niet dat men elders niet ongerust behoeft te zijn. Integendeel: met vele andere Amerikaanse gewoonten en eigenaardigheden is ook de daar al jaren toegepaste wijze van insektenbestrijding door andere landen overgenomen. En in vele gevallen ligt men in intensiteit niet zo erg ver meer op Amerika achter.

Het stadium is dus bereikt waarover Rachel Carson in haar boek schrijft:

„Voor het eerst in de wereldgeschiedenis wordt thans leder mens blootgesteld aan de omgang met gevaarlijke chemicaliën, vanaf het moment van de bevruchting tot zijn dood. In de iets minder dan 20 jaar dat zij worden toegepast zijn de synthetische insecticiden zo grondig gedistribueerd over de levende en levenloze wereld dat ze praktisch overal voorkomen. Ze zijn teruggevonden in bijna alle belangrijke rivieren en zelfs in ondergrondse stromen die onder de oppervlakte van de aarde lopen. Resten van deze chemicaliën rusten in de grond waarop ze misschien een tiental jaren geleden waren uitgestrooid. Ze zijn de lichamen van vissen, vogels. reptielen, huisdieren en wilde dieren binnengedrongen en ze zijn er gebleven, zodat wetenschappelijke onderzoekers het bijna onmogelijk vinden om specimina te krijgen die vrij zijn van deze verontreiniging. Ze zijn teruggevonden bij vissen die in de afgelegen bergmeren huisden, bij wormen die in de grond wroetten, in vogeleieren — en bij de mens zelf. Want deze chemicaliën zijn thans opgeslagen in de lichamen van het overgrote deel der mensheid, ongeacht hun leeftijd. Ze komen voor in moedermelk en waarschijnlijk ook in de weefsels van het ongeboren kind”.

Dergelijke citaten zouden er vele aangehaald kunnen worden. Dit ene is echter wel reeds voldoende om duidelijk te laten zien vanuit welke positie Rachel Carson het probleem behandelt. En men kan er ook uit afleiden dat haar indrukwekkende en soms zelfs beangstigende boek wel gebaseerd mag zijn op Amerikaanse toestanden doch dat wij in Nederland er heel beslist niet zonder meer aan voorbij mogen gaan. De deskundigen hier mogen dan al van mening zijn dat de gevaren nog niet zo groot zijn als in de VS. zij erkennen anderzijds en in het algemeen ook zonder voorbehoud dat ook wij reeds aanzienlijke risico's lopen Om die reden al is het dringend noodzakelijk dat zeer velen “Dode lente” gaan lezen. Ze krijgen daardoor een goed inzicht in de dingen waarom het gaat. Ze kunnen er daarna in eigen leven en handelen althans enigszins rekening mee houden en ze kunnen bovendien er met andere verontrusten op aandringen dat maatre-gelen worden genomen om niet langer de weg te volgen die noodzakelijkerwijze tot een ontoelaatbaar vergiftigde en letterlijk dode wereld moet leiden.

 /  196o-1969  / RECENSIE 1964-02-22  

"mensen en insekten". "Friese koerier : onafhankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden". Heerenveen, 22-02-1964. Geraadpleegd op Delpher op 13-09-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010689459:mpeg21:a0232

ni/nf