HOME

een terug

"Het loopt zo 'n vaart nog niet!". "De Telegraaf". Amsterdam, 20-05-1963. Geraadpleegd op Delpher op 21-07-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011204607:mpeg21:a0173

BRON Delpher: De Telegraaf 1963-05-20                                       ook in MAP

Rachel Carson's boek bezorgde miljoenen

lezers een bang hart „Zwijgzame Lente“

door H.F. van Loon

HET BOEK heet: „Zwijgzame Lente”. Het heeft angst gezaaid in de harten van miljoenen lezers in de V.S. en houdt nu al enkel: maanden wetenschapsmensen overal op aarde bezig. In een felle, gepassioneerde aanval op het ongecontroleerde gebruik van insecten- en onkruidverdelgers schildert de schrijfster, de Amerikaanse biologe Rachel Carson, een beeld van de wereld waarin we leven, dat herinneringen oproept aan de griezelromans van Wells, of de „science fiction” waarmee wij thans dagelijks omringd worden.

Een strijd op Leven en Dood

“DE MENS”, aldus Rachel Carson, “heeft het natuurlijke evenwicht op de planeet verbroken door het in zijn laboratoria vervaardigen van synthetische produkten, waar de natuur geen tegenkrachten voor heeft. Met deze produkten is de mens bezig de lucht, de aarde, de rivieren en de zee te besmetten op een gevaarlijke en soms zelfs dodelijke wijze.”

[....]

„Voor de eerste maal in de geschiedenis van de mensheid”, zo stelt zij, “leeft de mens van zijn geboorte tot zijn dood in contact met allerlei vergiften, die, in de twintig jaren van hun bestaan, in zulke ruime mate zijn uitgestrooid, dat zij bijna overal aanwezig zijn — in die mate zelfs dat Amerikaanse laboratoria geen proefdier kunnen vinden, dat chemisch geheel „zuiver” is.

Deze synthetische pesticiden heeft men gevonden „in vissen in bijna onbereikbare bergmeren, in aardwormen diep in de bodem van de grond, in vogeleieren — en natuurlijk in de mens zelf. Zij komen voor in moedermelk en waarschijnlijk zelfs in de cellen van het ongeboren kind.”

[....]

Overdreven

IK heb Nederlandse biologen naar hun mening gevraagd over al deze punten. Hun eenstemmig oordeel: „Wat Rachel Carson beschrijft is zeker wetenschappelijk van waarde, maar het gaat in haar boek natuurlijk om Amerikaanse toestanden.

In Nederland is het allemaal wat anders, wij spuiten hier niet zo ongediscrimineerd en wij zijn misschien ook in het algemeen wat minder bang voor insekten dan de misschien wel wat hyper-hygiënische Amerikanen.”

Zo zei mij dr. A. D. Voúte (directeur van het Instituut voor Toegepast Biologisch Onderzoek in de Natuur): „Onze Amerikaanse collega accentueert de fouten natuurlijk een beetje, maar ik geloof dat haar boek toch een uitdaging is voor het beleid en het onderzoek.

Wat Nederland betreft, worden de gevaren van de pesticiden hier goed onderkend en ik geloof dat Ik kan zeggen, dat er op het ogenblik in Nederland dan ook nog geen gevaarlijke toestand is ingetreden. Maar het ligt aan onszelf of de toestand gevaarlijk kan worden.

Het is overigens duidelijk dat wij de weg op moeten naar een beperking van het gebruik van insecticiden en vooral naar een integratie van biologische en chemische bestrijding.”

[....]

Volledige tekst in onderstaande knipsels en in  MAP-LANDBOUWGIF....

Het loopt zo 'n vaart nog niet!

„WIJ ZIJN” — aldus een medisch expert van een chemische industrie „ervan overtuigd, dat de mens geen enkel risico loopt. Er is geopperd dat, wanneer alle D.D.T. die een volwassen mens in de loop van 20 of 30 jaar in het lichaamsvet heeft gedecumuleerd in én klap vrij zou komen (bijv. als gevolg van een vermageringskuur), dat hij dan dood zou gaan. Dat is waar. Zoals het ook waar is voor al het lood, dat wij in ons lichaam hebben en voor al het keukenzout, en voor wat al niet.

Maar het kán niet gebeuren! Het komt nooit allemaal in ‘n klap vrij en onze bloedbaan kan het helemaal niet verwerken. Het gaat dus langzaam en, als het langzaam gaat, dan kan ons lichaam er best tegen en gebeurt er niets.

Beperken

MAAR, zo kan men zich afvragen, bestaat dan de kans dat wij te gelegener tijd de chemische bestrijdingsmiddelen geheel zullen kunnen afschaffen? En het antwoord (van dr. de Voúte) is daarop: „Neen, zonder deze chemische middelen zullen wij nooit kunnen, maar wij moeten eraan wennen om ze zo weinig mogelijk, in plaats van zoveel mogelijk te gebruiken.

Wij moeten toe naar het gebruik van zeer selectief werkende insecticiden, en deze insecticiden zó gebruiken, dat zij de levensomstandigheden verstevigen en niet afbreken.

Rachel Carson doet in haar boek een felle aanval op de industrie van haar land — wat Nederland betreft weet ik dat de industrie zich hier volkomen van haar verantwoordelijkheid bewust is. En het is dan ook zo, dat er in Nederland naar mijn weten geen enkele diersoort bestaat, die uitsterft, als gevolg van het gebruik van pesticiden.”

[....]

Volledige tekst in onderstaande knipsels en in  MAP-LANDBOUWGIF....

Het loopt zo 'n vaart nog niet!

 „WIJ ZIJN” — aldus een medisch expert van een chemische industrie „ervan overtuigd, dat de mens geen enkel risico loopt. Er is geopperd dat, wanneer alle D.D.T. die een volwassen mens in de loop van 20 of 30 jaar in het lichaamsvet heeft gedecumuleerd in én klap vrij zou komen (bijv. als gevolg van een vermageringskuur), dat hij dan dood zou gaan. Dat is waar. Zoals het ook waar is voor al het lood, dat wij in ons lichaam hebben en voor al het keukenzout, en voor wat al niet.

Maar het kan niet gebeuren! Het komt nooit allemaal in een klap vrij en onze bloedbaan kan het helemaal niet verwerken. Het gaat dus langzaam en, als het langzaam gaat, dan kan ons lichaam er best tegen en gebeurt er niets.

Keuze

IK heb ook het standpunt willen horen van de chemische industrie en het antwoord, dat ik van een van haar woordvoerders kreeg, was: „Het is natuurlijk niet zo, zoals wel te kennen is gegeven, dat wij bang zouden zijn voor dit boek. Wél is het zo, dat wij het vervelend vinden, want het kweekt, angsten, die wij dan weer weg moeten nemen.

Natuurlijk zitten er nadelen aan de bestrijdingsmiddelen die wij maken, maar wij moeten een keus maken: de voordelen van de bestrijdings-middelen zijn nog altijd veel groter dan de nadelen en dus moeten wij ze gebruiken.

Want wij moeten namelijk steeds meer mensen te eten geven en zonder de chemische bestrijdingsmiddelen is het zo, dat de opbrengst per hectare terugloopt.

Zolang wij dus nog geen betere methoden hebben, blijft er niets anders over dan de chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken.”

Volledige tekst in onderstaande knipsels en in  MAP-LANDBOUWGIF....

 /  196o-1969  / RECENSIE 1963-05-20  

ni/nf